Nhà xuất bản: Khoa học xã hội
Tác giả: Oswald Spengler
Dịch giả: Hoàng Thiên Nguyễn
Kích thước: 13 x 20.5 cm
Hình thức bìa: Bìa mềm
Số trang: 164
---------------
Con người và Kỹ thuật: Một đóng góp cho triết học đời sống - Oswald Spengler
LỜI NÓI ĐẦU CỦA ANATOLE A.PETROWSKYI
Có hai hiện tượng chủ yếu và quyết định, tuy nhiên liên hệ rất mật thiết với nhau, từ đầu thế kỷ 19 đã biến đổi tận gốc các điều kiện sinh hoạt trên Trái đất chúng ta, và ngay cả bộ mặt của nó. Một là sự phát triển vũ bão của KỸ THUẬT, nhất là KỸ THUẬT CƠ GIỚI; hai là sự TĂNG GIA KHỦNG KHIẾP CỦA DÂN SỐ hoàn cầu.
Trên mọi địa hạt, sự biến chuyển mau lẹ không ngừng của kỹ thuật gây ảnh hưởng - tức tốc và trực tiếp không nhiều thì ít - đối với mọi sự kiện, với mọi cá nhân; đối với con người thị thành bận rộn lăng xăng của các đô thị khổng lồ trên khắp năm châu cũng như con người “man dã lạc hậu” nhất trong các khu rừng gần như hoang vu của miền Amazone, trên các sa mạc Australia, trên các hòn đảo không còn tươi sáng và trở thành đục ngầu của miền Thái Bình Dương, con người từ rày trở đi là người láng giềng ở ngay bên họ. Tác dụng của ảnh hưởng này còn được thấy trên mọi bình diện, tại các ngóc ngách sâu thẳm của mọi lĩnh vực sinh hoạt và hoạt động của con người, công khai in dấu - không bằng cách này thì bằng cách khác - lên từng chi tiết của đời sống hàng ngày cũng như của nề nếp đạo đức, luân lý và tôn giáo họ; lên các phương diện không kể xiết của đời sống gia đình, nghề nghiệp, xã hội, v.v... cũng như các hang sâu vực thẳm của đời sống tâm tình và trí tuệ của họ; lên các thức ăn cũng như triết lý của họ; lên các dục vọng cũng như các tham vọng, hy vọng và tuyệt vọng của họ.
Dù muốn dù không - kỹ thuật và dân số từ nay trở đi đối với chúng ta là những yếu tố cũng thường hằng, cũng trọng yếu, cũng sinh tử như toàn thể các điều kiện thiên nhiên căn bản, như không khí, như mặt trời. Ảnh hưởng của chúng vang dội khắp hoàn vũ, áp lực nặng nề của chúng tác động khắp nơi, tác động đều đều, không ngưng, không nghỉ.
Sở dĩ hôm nay chúng tôi nhận thấy đến lúc cần mang công trình của Spengler ra cống hiến các bạn độc giả, chính là vì công trình ấy, chẳng những đã không phai mòn với thời gian, mà lúc nào cũng vẫn hợp thời, cũng vẫn linh động và chắc chắn sẽ còn hợp thời, còn linh động dài lâu. Thật vậy, cuốn CON NGƯỜI VÀ KỸ THUẬT làm nổi bật cái đức tính đặc thù của Spengler là phối hợp hai yếu tố có giá trị ngang nhau một cách không phân biệt. Một đằng là phạm vi giá trị rộng lớn thường thiết của một công trình với những viễn cảnh hết sức bao quát. Một đằng là ảnh hưởng tức tốc và rúng động của một quan điểm không những thức thời hơn cả mà còn liên hệ mật thiết hơn cả với các nghi vấn cùng các vấn đề được đặt ra trên mọi bình diện của thời đại chúng ta. Minh bạch, sâu sắc và mang tính gợi mở cao, công trình góp phần giải thích đời sống này tự nó chả [chẳng] cần gì phải giới thiệu, chả cần phải phẩm bình mà nó tự nói cho nó cũng đủ lắm rồi.
Tuy nhiên, trước khi đọc sách, xin nêu lên một vài nhận xét về hai điểm chính, thiết tưởng cũng không phải là điều thừa. Một là nhắc nhở lại một vài dữ kiện thiết yếu về toàn thể công trình của Spengler cùng các quan niệm chủ đạo của ông như đã phơi bày ngay từ đầu trong cuốn Phương Tây thời mạt vận[1]. Hai là đề ra một vài giải thích sơ sài liên quan đến các danh từ do tác giả sử dụng. Thật vậy, trong một vài trường hợp, thuật ngữ này còn gồm cả những chữ hoặc những từ ngữ thông dụng nhưng lại mang một ý nghĩa riêng biệt - và “chính xác”. Do đó, chúng ta cần biết trước mới mong lĩnh hội được giá trị của văn bản và thụ nhận được vô vàn âm vang của nó.
Sau hết, trên một vài điểm, cuốn CON NGƯỜI VÀ KỸ THUẬT làm rõ thêm và xác định cái bản chất nền tảng tư tưởng của Spengler mà thực chất cũng như ảnh hưởng của nó còn nhiều điều cần phải nói. Thật vậy, thường thì người ta chỉ biết (nếu thực là biết) Spengler ở dăm ba [vài] quan niệm, hẳn nhiên quan trọng, nhưng cũng chỉ “phụ thuộc”: chẳng hạn quan niệm về “sự suy đồi” của phương Tây hay quan niệm về các “chu kỳ bất khả kháng” của lịch sử. Còn như nguyên lý hình thể căn bản, diện mạo học, trực giác tính của tư tưởng và biểu thức, cảm hứng nhất thiết phản hệ thống và phản giáo điều, v.v... người ta tuyệt nhiên không biết gì. Hoặc hầu như tuyệt nhiên không biết gì. Nói tóm lại, đối với nhiều người, Oswald Spengler trước hết vẫn chỉ là “con chim báo điềm dữ” đã từng “loan báo” cho người phương Tây rằng tình trạng của họ chẳng có gì tốt đẹp. Các trang sau đây, vừa minh bạch vừa chính xác, do đó có tính chất và tác dụng điều chỉnh và bổ khuyết cho công trình chính yếu của Spengler.